TRƯƠNG PHÚC LOAN - KẺ LOẠN THẦN LÀM SỤP ĐỔ TRIỀU NGUYỄN

Nguyễn Huệ, lãnh tụ KN Tây Sơn,
ban đầu với khẩu hiệu diệt trừ 
loạn thần Trương Phúc Loan

TRƯƠNG PHÚC LOAN - KẺ LOẠN THẦN LÀM SỤP ĐỔ TRIỀU NGUYỄN. 

    Gốc Hà Trung, Thanh Hóa, thuộc dòng Trương Công được chúa đổi cho chữ PHÚC.

     Phúc Loan được chúa phong làm Quốc phó, phụ trách bộ Hộ (thuế), lại được chúa cho thu thuế vùng sông Thu Bồn, Trà Sơn (Sơn Trà), Trà Vân (Hải Vân) làm bổng lộc riêng. 

      Chưa vừa lòng, Loan còn tham lam bớt xén của công trong việc thu thuế vàng ở Quảng Nam. Tài sản vàng bạc nhà Loan chất "cao như núi". 

    Sử có nhắc ở Huế khi nước lụt rút, Loan sai gia nhân đem vàng ra phơi nắng, ánh nắng phản chiếu vào vàng "làm sáng cả một góc thành"!

    Hai con trai Loan lấy hai công chúa con của chúa Nguyễn Phúc Thuần. Ngoài ra Loan còn rao quan, bán tước công khai. Ăn tiền tha tội, hình phạt phiền nhiễu, thuế má nặng nề, bức hại công thần... 

       Cộng thêm mấy năm liền, Thuận Hóa, Quảng Nam xãy ra lụt lội, động đất, núi lở, sao sa, nước đỏ... Trăm họ lầm than đói kém, tiếng than, oán giận Trương Tần Cối (1) khắp nơi.

      (Theo Quốc sử quán Triều Nguyễn)

     * Loạn thần Trương Phúc Loan là nguồn cơn gây sự bất mãn của trăm họ dẫn đến cuộc khởi nghĩa Tây Sơn ở phía Nam và cuộc động binh của chúa Trịnh ở phía Bắc dẫn đến sự sụp đổ của Nhà Nguyễn.

       Bài học đã cũ nhưng vẫn còn giá trị ở mọi thời đại! 

       Ảnh Nguyễn Huệ, lãnh tụ khởi nghĩa Tây Sơn. Ban đầu với danh nghĩa trừng trị loạn thần Phúc Loan. 

       Hình nầy được in trên tờ 200đ thời VNCH. (1) Là Tể tướng và là gian thần thời Tống bên Trung Quốc, người đương thời ví Loan như Tần Cối.