Hát bội dưới các triều nhà Nguyễn

       

Các ông vua Nhà Nguyễn rất mê hát bội như Tự Đức, Đồng Khánh, Khải Định.

        Người khai sinh tuồng ở Đàng Trong là Đào Duy Từ, một chiến lược gia tài ba và quân sư của chúa Sãi. Vốn là con nhà "xướng ca vô loại" do bị kỳ thị đã bỏ Đàng Ngoài vào thần phục chúa Nguyễn. Một ông lớn khác mê hát bội là ngài Thừa Thiên Phủ Doãn tương đương với chức Đô Trưởng Huế bấy giờ (to hơn Tổng đốc)đó là nghệ sĩ tuồng Đào Tấn, ông cũng là hậu duệ của Đào Duy Từ.
        Thời kỳ nầy các nghệ sĩ tuồng được đãi ngộ và trọng vọng, nhất là ở Đàng Trong. Trong đó có các đào như cô Ba Phấn, Ba Quyên hay kép Sáu Trũy được nhiều người ái mộ.
        Ảnh cô Ba Quyên, một nghệ sĩ tuồng nổi tiếng thời vua Khải Định chỉ chuyên biểu diễn cho vua và hoàng gia xem.