Sống ở xứ lạnh như Siberi hay Alaska - để tránh mùa đông khắc nghiệt sắp đến. Cứ đến hẹn chúng rũ nhau bay về phương Nam để tìm chút ấm áp. Đặt chân đến bờ biển Đà Nẵng nó ngơ ngác tìm miếng ăn còn sót lại sau buổi tan chợ Mai ở biển Thọ Quang!
CHÚA NGUYỄN PHÚC CHU ĐÃ TỪNG ĐÍCH THÂN CHỈ HUY CHỮA CHÁY.
Tháng 5 năm Ất Hợi 1695 Thuận Hóa (Huế) có hỏa hoạn. Số là Chúa đang đàm đạo với khách quý nước ngoài thì có viên quan hớt hãi chạy vào nói vài câu tiếng Việt. Nghe xong thấy Vương chạy ra, ta lại nghe bên ngoài trống đánh liên hồi. Một hồi sau Vương trở vào thở hổn hển nói: "Vừa rồi trại quân bị lửa cháy, phải chạy qua để cứu chữa, xin chịu thất lễ". -Ta hỏi: "Vương tự mình qua cứu"? -"Thưa phải, không chờ xa giá, ta đến, quan quân mới tề tựu đông đủ cứu chữa". -Lại hỏi: "Sao lạ thế, ngài là vua thiên hạ, quan trọng với xã tắc, với trăm họ muôn dân, há khinh thân vào nơi nước sôi lửa cháy. Biết đâu có kẻ cuồng phu phóng hỏa để dụ Vương ra rồi thừa hư phạm giá thì sao"? -Vương nói: "Phải, nhưng biết làm sao. Trong Vương phủ (1) toàn nhà tranh, năm nào cũng có hỏa hoạn. Mỗi lần cháy lan mấy dặm, nếu chẳng cứu thì nhà dân sẽ ra tro hết". - Ta hiến kế "Vương nên làm lệnh tiễn (2), gặp nguy cấp, chỉ sai nội giám cầm lệnh tiễn đến. Lệnh cũng như vua đến vậy"! (Lược ghi từ tác phẩm Hải Ngoại ký sự của nhà sư Trung Hoa TK 17)
*Đọc mẫu đối thoại giữa Chúa Nguyễn Phúc Chu với vị Đại sư Trung Hoa Thích Đại Sán ta thấy Chúa luôn chăm lo cho nội trị từ việc lớn cho đến việc nhỏ. Hơn 30 năm dưới thời của Chúa cai trị, trăm họ Đàng Trong đều hưởng thái bình, an vui, no ấm. Chúa còn là người rất sùng kính đạo Phật. Ngôi chùa Thiên Mụ cũng được xây dựng lại với quy mô to đẹp hơn dưới thời của vị Chúa thứ 6 nầy. (1) Nền cũ của kinh thành Huế bây giờ. (2)Lá cờ có chữ LỆNH màu vàng - cờ có mũi nhọn như mũi tên.
Dầu Nhị Thiên Đường. Người trong ảnh là ông Vi Khải, người Hoa, Chợ Lớn là chủ nhà thuốc Nhị Thiên Đường. Dầu của ông bán chạy khắp miền Nam, ai cũng có một chai phòng thân trong túi. Dầu Nhị Thiên Đường "trong uống ngoài thoa" trị bá bịnh. Mãi đến nay vẫn còn lưu hành.
Hoa hậu Saigon - Việt Nam. Bà Công Thị Nghĩa tức Thu Trang. Sinh năm 1932, gốc Hà Nội, hoa hậu Saigon (miền Nam VN) năm 1955. Về sau bà bảo vệ luận án Tiến sĩ Sử học tại Pháp.
Lý trưởng thời 100 năm trước. Tương đương với Chủ tịch xã phường bây chừ nhưng làm việc không lương. Ngoài việc quản lý nhân khẩu, điền thổ, hương ước còn kiêm việc đốc thuế, đốc phu, bắt lính theo lệnh quan trên. Ngoài ra Lý trưởng còn đứng ra phân xử các vụ đánh lộn, trộm cắp, vi phạm hương ước.. ở mức độ nhỏ. Vì làm không lương nên Lý trưởng cũng phải ra đồng "cày bừa" như các nông dân khác. Lâu lâu làng có việc cúng tế, hội hè thì Lý trưởng lại được ngồi mâm trên, chiếu mới, được món ngon hơn các mâm dưới. Dịp tết những người từng ơn nghĩa đôi khi biếu chai rượu, con gà, gói trà, vài đồng bạc gọi là nhớ ơn ông Lý. Lý trưởng thay dân làm việc với Tổng, Huyện nên chịu nhiều áp lực khác nào chịu cảnh: "Trên đe dưới búa". (Ảnh ông Lý thời Bảo Đại).
Hát bội! Ông nào cũng có giọng khàn khàn như có nhựa trong cổ. Ra sân khấu thường có điệu bộ hùng hổ, vuốt râu, ngữa mặt lên trời rồi tự giới thiệu với khán giả: "như... ta ... đây..."! Hồi nhỏ được cha dẫn đi xem hát bội. Sân khấu thì che chắn tạm bợ, bên trên treo mấy chiếc đèn "măng xông", bên dưới khán giả đứng ngồi lố nhố. Các nghệ sĩ diễn lại không có micro. Tôi đứng xa chỉ nghe tiếng trống, tiếng xèng và tiếng gõ liên hồi. Người lớn thì chăm chú nhưng bọn con nít như tôi thì hát bội không có chi hấp dẫn lắm mà thời đó cũng chẳng có chi chơi!
Chừ trong trường phổ thông, người ta có giới thiệu môn nghệ thuật tuồng cho học sinh trong giờ ngoại khóa nhưng dường như các điệu nhảy hiện đại, các gameshow luôn hấp dẫn giới trẻ hơn thì phải.
