THẤY GÌ QUA BỨC ẢNH XƯA ? Bức ảnh hiếm hoi về Hoàng Thị Thế vào năm 1932 (con gái của Đề Thám, thủ lĩnh nghĩa quân Yên Thế).

THẤY GÌ QUA BỨC ẢNH XƯA ?

Bà Hoàng Thị Thế, con gái của Đề Thám

Bức ảnh hiếm hoi về Hoàng Thị Thế vào năm 1930 (con gái của Đề Thám, thủ lĩnh nghĩa quân Yên Thế).
Bức ảnh được chụp lại từ film La Lettre 1930 do điện ảnh Pháp sản xuất và Hoàng Thị Thế trong một vai chính.
Nước An Nam, ( Việt Nam) lúc bấy giờ không mấy người biết đến và Hoàng Thị Thế được báo chí "lăng xê nhầm" là nàng Công chúa Trung Hoa đóng phim, đấy cũng là cách PR thời bấy giờ để thu hút nhiều khán giả đến rạp chiếu phim.


                               Ngô Bá Dũng

Hoàng Hoa Thám và các con- Người đứng cạnh Đề Thám là Hoàng Thị Thế

THẤY GÌ QUA TẤM ẢNH XƯA ? NGHỀ VÁY TAI DẠO

THẤY GÌ QUA TẤM ẢNH XƯA ?

Nghề VÁY TAI dạo

Nghề váy tai xưa

Xem bức ảnh xưa, một người đang hành nghề váy tai dạo. Theo phong tục xưa, dân ta dầu đàn ông hay đàn bà cũng đều để tóc dài, bới củ tỏi phía sau, nên chẳng ai buồn hớt tóc và vì vậy chỉ còn ...váy tai!.
  Tai là chỗ "nhạy cảm" nhất vì vậy ít người đồng ý cho người khác dùng vật cứng ngoáy vào nhưng qua các tấm ảnh xưa cho thấy những người được váy tai rất có "cảm giác" vì vậy nghề nầy mới có cơ hội phát triển.
     Theo đà tiến hóa của xã hội, cùng với nghề váy tai dạo, các nghề khác như thiến heo, gánh nước thuê, đóng guốc, nhuộm răng đen, bịt răng vàng... đã mai một và không ai còn biết đến.
     Rằng, xã hội Việt Nam xưa từng đã có những nghề lạ như thế!

                                                      Ngô Bá Dũng

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa? Một phiên chợ heo ở Bắc kỳ vào đầu TK XX.

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa?
    Một phiên chợ heo ở Bắc kỳ vào đầu TK XX.

        

Chuẩn bị mang heo ra chợ

Đây có lẻ là phiên chợ đặc biệt vì sự có mặt của vài người Pháp và được chụp hình.
        Khác với chợ heo ở Nam và Trung Kỳ, người ta dùng rọ để nhốt. Ở đây, những con heo bị "trói thúc ké", bị "bịt mồm, bịt miệng" bằng lạt tre. Để heo không "cụ cựa" người ta còn dùng một đoạn cây nẹp dọc dưới bụng rồi buộc cố định chung quanh. Với cách "nhốt" không cần rọ nầy, heo chỉ nằm yên cho khách hàng tha hồ lựa chọn.
       Thật là sáng kiến thông minh nhưng nay đã bị "thất truyền" !

                              Ngô Bá Dũng

  

Phiên chợ heo Bắc kỳ đầu TK XX

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa? Các nghệ sĩ hát tuồng làm mặt xấu khi chụp ảnh.

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa?
Các nghệ sĩ hát tuồng làm mặt xấu khi chụp ảnh.

   

Các nghệ sĩ tuồng xưa

Nghệ thuật tuồng (hát bội) rất phát triển dưới thời Nhà Nguyễn, nhất là khi Đào Duy Từ bỏ Đàng Ngoài chạy vào Đàng Trong và được Chúa Sãi trọng dụng, ông đã mang nghệ thuật tuồng đến với cung đình và công chúng. Về sau các vị vua triều Nguyễn cũng như các bà Hoàng, bà Phi đều mê hát tuồng và dành cho hát tuồng và các nghệ sĩ tuồng những ưu ái và nghệ thuật tuồng đã phát triển mạnh với nhiều sân khấu, nhiều đoàn tuồng ở khắp kinh kỳ và lan các tỉnh bấy giờ.
        Nghệ sĩ Tuồng Đào Tấn từng giữ chức Thừa Thiên Phủ Doản (Tương đương với chức Đô Trưởng hay Chủ tịch Thành phố Hà Nội bây giờ). Ngoài việc trị nước, an dân, ông còn là nhà soạn tuồng nổi tiếng. Ông được vua ban cho đặc quyền "Tiền trảm, hậu tấu" nghĩa là chém trước, báo cáo sau.
                           Ngô Bá Dũng

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa? Quán cà phê xưa trên đường phố Sài Gòn

Thấy gì qua những tấm ảnh xưa?
  

Quán cà phê xưa ở Saigon

Một quán cà phê trên đường phố giữa trung tâm Saigon vào những năm đầu của thế Kỷ XX. 
     Cả chủ và khách đều cởi trần để cùng thưởng thức thứ đồ uống được cho là tao nhã, quán được bày biện đơn giản, cũ kỹ, nghèo nàn từ tủ, bàn, ấm chén.
     Những cư dân đơn giản chỉ đến cà phê để  có thêm sự tĩnh táo cho một ngày lao động.
    Đầu TK XX, hẵn cà phê còn rất xa lạ đối với nhiều người Việt về gu thưởng thức và càng xa lạ với những từ ngữ mỹ miều như  "cảm xúc thăng hoa, sáng tạo..." đang nổ như bắp rang hiện nay !
                              Ngô Bá Dũng

     

Thấy gì qua những ảnh xưa? Hoàng Hoa Thám và Bộ chỉ huy nghĩa quân

            

Thấy gì qua những ảnh xưa?  Bức ảnh về  nhóm lãnh đạo Hoàng Hoa Thám và Bộ chỉ huy nghĩa quân.   
               

Hoàng Hoa Thám và Bộ chỉ huy nghĩa quân

Ảnh chụp tại đồn điền Phồn Xương. Có thể đây là giai đoạn hòa hoãn với quân Pháp. Người Pháp rất xảo quyệt, lợi dụng thời kỳ nầy để chụp hình các lãnh tụ khởi nghĩa với chú thích danh tính rồi cho in bưu thiếp, phát hành rộng rãi để dễ nhận dạng, truy bắt sau nầy.

 Trong tất cả các cuộc khởi nghĩa chống Pháp vào những năm cuối TK XIX và đầu TK XX, người Pháp chỉ thực sự lo sợ và kính nễ  khởi nghĩa Yên Thế  do "Hùm xám" Hoàng Hoa Thám lãnh đạo mà thôi!
                       Ngô Bá Dũng 

   

                           

Chú thích trên bức ảnh của người Pháp 

Groupe pirates des bandes du De Tham 

Băng nhóm cướp của Đề Thám ?