ngobadung

11 tháng 11, 2024

SAO LA Ở ĐÀ NẴNG_ Pseudoryx nghetinhensis

 

Sao La ở Đà Nẵng
  Tôi mới nhìn thấy Sao La!

   Là loài thú được WWF đưa vào danh sách cực kỳ quý hiếm có thể bị tuyệt chủng.
   Loài nầy cho đến nay chỉ mới phát hiện ở dãy Trường Sơn thuộc miền Trung Việt Nam và Hạ Lào. Lần đầu tiên Sao La được phát hiện vào năm 1992 đã gây ra một tin chấn động trong giới sinh vật học trên thế giới. Tôi còn nhớ trên đài truyền hình, lúc đó ông GS Võ Quý đã giới thiệu phát hiện mới về Sao La ở Việt Nam nhưng chỉ là một tiêu bản là một cái đầu Sao La và cặp sừng dài đặc trưng. Còn con Sao La thật ngoài tự nhiên thì cho đến 06 năm sau mới có người tình cờ phát hiện nó bị mắc bẫy và được giải cứu về tự nhiên sau đó.
      Vì hiếm như vậy nên rất ít người nhìn thấy Sao La ngoài tự nhiên ngoài dân bản địa như Tà Ôi, Vân Kiều... và lần thấy cuối cùng được ghi nhận cách đây hơn 20 năm khi một con Sao La bị mắc bẫy ở A Lưới (TTH) và được kiểm lâm thả về rừng.
       Gần đây tôi cũng may mắn thấy được Sao La tận mắt và đã sờ tay vào sừng nhưng là một tiêu bản do một sợ săn người dân tộc sở hữu và cho tặng từ 30 năm trước khi chưa phát hiện và công bố tính quý hiếm về loài Sao La nầy!
      Tiêu bản nầy có thể nói là độc đáo và duy nhất hiện đang ở Đà Nẵng và được một người dân gìn giữ cẩn thận như một báu vật và nhất quyết không bán dù ai trả giá như thế nào!
     (Tấm ảnh nầy tôi chụp như một bằng chứng - và xin đừng ai hỏi địa chỉ của nó - tuy nhiên ai thích thì nói nhỏ với tôi, tui dẫn chỉ cho - theo lời gia chủ).


Ảnh đồ họa Sao La

Việt Trì 100 năm trước.

Việt Trì 100 năm trước.
Là kinh đô của Nhà nước Văn Lang xưa. Từ thời thuộc Pháp ở đây đã sớm ảnh hưởng văn hóa, văn minh từ Pháp.
      Trong bưu ảnh là một "bồn kèn". Bồn kèn là cách gọi của người Nam bộ khi nói về khu vực hòa nhạc công cộng thời Pháp. Bồn kèn qua sử sách chỉ có ở Hà Nội và Sài Gòn.
      Nhưng qua bưu ảnh nầy ta còn thấy lúc bấy giờ ở Việt Trì cũng có một "bồn kèn" như vậy.
     Đứng gần đây còn có vài người Pháp ăn mặc lịch sự trên tay có nhạc cụ.
      Trong một khung cảnh đẹp bởi những tán cây và gốc cổ thụ. Nơi đây đã từng là quê hương của người Việt cổ.

BỨC TƯỢNG XƯA NGAY TRƯỚC BƯU ĐIỆN TRUNG TÂM SAIGON

Bưu điện trung tâm Saigon xưa.
     Phía trước là bức tượng 02 người đó là Cha Cả Bá Đa Lộc và người thiếu niên đứng cạnh là Nguyễn Phúc Cảnh. Sau nầy ông Cảnh là người giữ chức vụ Tổng trấn Gia Định đầu tiên. Tức thành phố Saigon (HCM) ngày nay. Khi đó ông vừa tròn 20 tuổi.
       Bức tượng đó đã không còn nữa. Thay vào đó là tượng Đức Mẹ như ta thấy hiện nay, đặt trước Nhà thờ Đức Bà

Phố Cờ Đen (Mã Mây)

Phố Cờ Đen (Mã Mây)
Con phố nầy khi xưa là nơi trú chân của Lưu Vĩnh Phúc và bộ hạ. Họ từ phía Nam Trung Hoa lưu dạt sang Việt Nam với tên Cờ đen.
Là đạo quân ô hợp nhưng được trang bị khá tốt lúc bấy giờ. Về sau người Pháp đặt luôn tên "pavillons noir" (cờ đen) cho con phố nầy.
     Quân Cờ đen thường phối hợp với quân triều đình để chống Pháp nhất là sau khi thành Hà Nội bị Pháp đánh chiếm. Hai sĩ quan Pháp nổi tiếng đã bị quân Cờ đen giết ở Ô Cầu Giấy là đại úy F. Garnier và đại tá H. Rivier
     Phố nầy về sau đổi tên là phố Mã Mây cho đến bây giờ.

30 tháng 10, 2024

Những phụ nữ kéo xe ru lô làm đường 100 năm trước ở Hải Phòng.

Những phụ nữ kéo xe ru lô làm đường 100 năm trước ở Hải Phòng.
Đếm cả thảy 26 người cùng kéo chiếc ru lô nặng hàng vài tấn để nén đất.
Đây là công việc nặng nhọc nhưng thường xuyên dành cho họ.

23 tháng 10, 2024

Choi choi vàng


Choi choi vàng.
Sống ở xứ lạnh như Siberi hay Alaska - để tránh mùa đông khắc nghiệt sắp đến. Cứ đến hẹn chúng rũ nhau bay về phương Nam để tìm chút ấm áp.
      Đặt chân đến bờ biển Đà Nẵng nó ngơ ngác tìm miếng ăn còn sót lại sau buổi tan chợ Mai ở biển Thọ Quang!




















8 tháng 10, 2024

CHÚA NGUYỄN PHÚC CHU ĐÃ TỪNG ĐÍCH THÂN CHỈ HUY CHỮA CHÁY. (Năm 1695)

CHÚA NGUYỄN PHÚC CHU ĐÃ TỪNG ĐÍCH THÂN CHỈ HUY CHỮA CHÁY.
Tháng 5 năm Ất Hợi 1695 Thuận Hóa (Huế) có hỏa hoạn.
      Số là Chúa đang đàm đạo với khách quý nước ngoài thì có viên quan hớt hãi chạy vào nói vài câu tiếng Việt. Nghe xong thấy Vương chạy ra, ta lại nghe bên ngoài trống đánh liên hồi. Một hồi sau Vương trở vào thở hổn hển nói: "Vừa rồi trại quân bị lửa cháy, phải chạy qua để cứu chữa, xin chịu thất lễ".
    -Ta hỏi: "Vương tự mình qua cứu"?
    -"Thưa phải, không chờ xa giá, ta đến, quan quân mới tề tựu đông đủ cứu chữa".
    -Lại hỏi: "Sao lạ thế, ngài là vua thiên hạ, quan trọng với xã tắc, với trăm họ muôn dân, há khinh thân vào nơi nước sôi lửa cháy. Biết đâu có kẻ cuồng phu phóng hỏa để dụ Vương ra rồi thừa hư phạm giá thì sao"?
      -Vương nói: "Phải, nhưng biết làm sao. Trong Vương phủ (1) toàn nhà tranh, năm nào cũng có hỏa hoạn. Mỗi lần cháy lan mấy dặm, nếu chẳng cứu thì nhà dân sẽ ra tro hết".
     - Ta hiến kế "Vương nên làm lệnh tiễn (2), gặp nguy cấp, chỉ sai nội giám cầm lệnh tiễn đến. Lệnh cũng như vua đến vậy"!
(Lược ghi từ tác phẩm Hải Ngoại ký sự của nhà sư Trung Hoa TK 17)

   *Đọc mẫu đối thoại giữa Chúa Nguyễn Phúc Chu với vị Đại sư Trung Hoa Thích Đại Sán ta thấy Chúa luôn chăm lo cho nội trị từ việc lớn cho đến việc nhỏ. Hơn 30 năm dưới thời của Chúa cai trị, trăm họ Đàng Trong đều hưởng thái bình, an vui, no ấm. Chúa còn là người rất sùng kính đạo Phật.        Ngôi chùa Thiên Mụ cũng được xây dựng lại với quy mô to đẹp hơn dưới thời của vị Chúa thứ 6 nầy.
(1) Nền cũ của kinh thành Huế bây giờ.
(2)Lá cờ có chữ LỆNH màu vàng - cờ có mũi nhọn như mũi tên.

3 tháng 10, 2024

Dầu Nhị Thiên Đường.


Dầu Nhị Thiên Đường.
    Người trong ảnh là ông Vi Khải, người Hoa, Chợ Lớn là chủ nhà thuốc Nhị Thiên Đường. Dầu của ông bán chạy khắp miền Nam, ai cũng có một chai phòng thân trong túi.
      Dầu Nhị Thiên Đường "trong uống ngoài thoa" trị bá bịnh. Mãi đến nay vẫn còn lưu hành.

HOA HẬU SAIGON 70 NĂM TRƯỚC

Hoa hậu Saigon - Việt Nam.
      Bà Công Thị Nghĩa tức Thu Trang.
      Sinh năm 1932, gốc Hà Nội, hoa hậu Saigon (miền Nam VN) năm 1955.
Về sau bà bảo vệ luận án Tiến sĩ Sử học tại Pháp.

Lý trưởng thời 100 năm trước.

Lý trưởng thời 100 năm trước.
     Tương đương với Chủ tịch xã phường bây chừ nhưng làm việc không lương.
     Ngoài việc quản lý nhân khẩu, điền thổ, hương ước còn kiêm việc đốc thuế, đốc phu, bắt lính theo lệnh quan trên.
Ngoài ra Lý trưởng còn đứng ra phân xử các vụ đánh lộn, trộm cắp, vi phạm hương ước.. ở mức độ nhỏ.
         Vì làm không lương nên Lý trưởng cũng phải ra đồng "cày bừa" như các nông dân khác. Lâu lâu làng có việc cúng tế, hội hè thì Lý trưởng lại được ngồi mâm trên, chiếu mới, được món ngon hơn các mâm dưới. Dịp tết những người từng ơn nghĩa đôi khi biếu chai rượu, con gà, gói trà, vài đồng bạc gọi là nhớ ơn ông Lý.
       Lý trưởng thay dân làm việc với Tổng, Huyện nên chịu nhiều áp lực khác nào chịu cảnh: "Trên đe dưới búa".
               (Ảnh ông Lý thời Bảo Đại).

HÁT BỘI

Hát bội!
    Ông nào cũng có giọng khàn khàn như có nhựa trong cổ.
    Ra sân khấu thường có điệu bộ hùng hổ, vuốt râu, ngữa mặt lên trời rồi tự giới thiệu với khán giả: "như... ta ... đây..."!
       Hồi nhỏ được cha dẫn đi xem hát bội. Sân khấu thì che chắn tạm bợ, bên trên treo mấy chiếc đèn "măng xông", bên dưới khán giả đứng ngồi lố nhố. Các nghệ sĩ diễn lại không có micro. Tôi đứng xa chỉ nghe tiếng trống, tiếng xèng và tiếng gõ liên hồi.
       Người lớn thì chăm chú nhưng bọn con nít như tôi thì hát bội không có chi hấp dẫn lắm mà thời đó cũng chẳng có chi chơi!
     

Chừ trong trường phổ thông, người ta có giới thiệu môn nghệ thuật tuồng cho học sinh trong giờ ngoại khóa nhưng dường như các điệu nhảy hiện đại, các gameshow luôn hấp dẫn giới trẻ hơn thì phải.

27 tháng 9, 2024

MỘT BƯU ẢNH XƯA TRÊN ĐƯỜNG MISSION CỦA TOURANE ĐÀ NẴNG

MỘT BƯU ẢNH XƯA CỦA TOURANE (Đà Nẵng) ĐÃ 120 NĂM.
     MỘT PHỤ NỮ ĐẦU NÓN LÁ, ĐI CHÂN ĐẤT SẢI BƯỚC VỘI VÃ, HAI TAY ĐÁNH "THÙNG XA" LIA LỊA.
      BƯU ẢNH CHÚ THÍCH LÀ ĐƯỜNG MISSION TỨC LÀ ĐƯỜNG PHẠM PHÚ THỨ HIỆN NAY.


13 tháng 9, 2024

TÊN GỌI SÀI GÒN

TÊN GỌI SÀI GÒN
Theo sử gia Trịnh Hoài Đức (1765 -1825) thì SÀI là củi, cây, rừng; GÒN là giống cây gòn, gòn thời xưa mọc như rừng.
Hồi nhỏ ở Phú Nhuận, tôi đã thấy chung quanh có nhiều cây gòn.
Trái gòn hình bầu dục cỡ to như trái khổ qua. Khi già trái tự bóc vỏ còn lại bên trong là ruột tơ xốp như bông gòn y tế.
      Bẳng đi 50, 60 năm, chừ trở lại Saigon không thấy bóng dáng cây gòn đâu nữa?
Mãi đến nay chưa ai giải thích ổn thỏa về địa danh SÀI GÒN nhưng tôi tin theo cách giải thích của ngài Trịnh Hoài Đức, một công thần Nhà Nguyễn, một trí thức người Việt gốc Phúc Kiến và là người am hiểu và sống ở Saigon hơn 200 năm trước.

LỜI TÂU CÀN DỠ CỦA VIÊN QUAN ĐẦU TỈNH QUẢNG NAM

LỜI TÂU CÀN DỠ
Dưới thời vua Minh Mạng các cuộc nổi dậy của con cháu Nhà Lê như Lê Duy Hoán, Duy Lương, Duy Hiển đã bị trừng phạt nhưng những người thân và họ hàng của họ thì được ân xá và đưa vào các tỉnh Quảng Nam, Bình Định... Họ được cấp lộ phí, ruộng đất để ổn định cuộc sống nơi ở mới.
     Năm ấy Hồ Hựu, người đứng đầu tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi dâng sớ tâu vua: "Phàm con cháu nhà Lê đã được sắp xếp về tỉnh hạt, thần xin phép hiến kế dùi thủng lỗ ở vành tai bên tả của bọn họ rồi cho đeo vòng đồng. Để lỡ khi có lẫn trốn thì bắt lại cho dễ".
      Vua Minh Mạng đọc tờ tấu rồi bực tức khiển trách "Làm quan to của một tỉnh há không có phương pháp để răn dân hay sao mà lại cố làm nhục bằng hình phạt phi lý. Lại đem thiển kiến quê mùa, càn bậy tâu nhãm với vua chẳng ra chính thể gì nữa, rất đáng khinh.
        Theo Đại Nam Thực lục.

*Nhà Nguyễn vốn là cựu thần của Nhà Lê, vì vậy khi triều Lê sụp đổ, các vua Nguyễn đã ban cho con cháu Nhà Lê gần ngàn mẫu ruộng để làm ăn sinh lợi, lấy hoa lợi mà thờ cúng, chăm sóc mồ mả.
Mặc khác những người cầm đầu chống lại triều đình trong số con cháu nhà Lê đã bị trừng phạt nhưng người thân của họ lên đến cả vài trăm người được đưa vô định cư từ Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định.
        Số bỏ trốn trở ra chưa thấy sử nêu nhưng việc đòi dùi lổ vành tai rồi đeo vòng đồng đối với những người nầy là đề nghị tầm phào, quê mùa, càn dỡ... như lời phê phán của vua với ông quan Tổng đốc Hồ Hựu!

2 tháng 9, 2024

HÀ NỘI CHÁY TO DƯỚI THỜI MINH MẠNG.

HÀ NỘI CHÁY TO DƯỚI THỜI MINH MẠNG.
Tháng 05. 1837 Hà Nội cháy rất to, có 1.400 căn nhà cháy ra tro, nhiều người bị chết, bị thương, gây ra cảnh "màn trời chiếu đất".
   Nghe tin dữ vua Minh Mạng nói với Bộ Công: "Hà Nội dân cư đông đúc, đường sá cong hẹp, nhà cửa liền nhau, cho nên thường gặp hỏa hoạn. Nếu bắt làm ngói hết thì giàu nghèo không đều, e không thể bắt ép được nhưng sau hỏa hoạn phải chia vạch cho nhà thưa ra theo hàng lối, thứ tự mới giữ được. Vậy sai Tổng đốc Đặng Văn Thiêm trù tính".
        Tổng đốc Thiêm bằng cho mở rộng đường sá, chia đất trở lại cho các hộ dựng nhà. Một mặt nghiêm sức nhà nào cũng phải cụ bị đồ chứa nước, câu liêm, gàu thùng, thang tre... ứng cứu kịp thời khi có hỏa hoạn. Mặt khác chọn đất tốt để dựng đền thờ Hỏa thần, cho dân sở tại Xuân Thu cầu cúng.
Việc tâu lên - vua cho là phải.
                          Theo Đại Nam Thực lục.

   * Hà Nội một thời là kinh kỳ xưa vốn dĩ dân đông, lại nhà san sát nên rất dễ bị bà hỏa viếng thăm nhưng lần nầy hơn 1.400 căn nhà ra tro cũng là đại họa.
     Hà Nội cũng là nơi duy nhất có đền thờ Bà Hỏa để yên dân.
     Ngôi đền ấy đến nay gần 200 năm vẫn còn ở số 30 Hàng Điếu, phố Cửa Ông, quận Hoàn Kiếm Hà Nội.
     Hàng Điếu cũng là nơi chuyên bán đồ điếu đóm, lửa củi phục vụ cho thú hút thuốc thuở xưa.
     Không chừng địa điểm xây đền thờ Bà Hỏa cũng là nơi đánh dấu ngọn lửa bùng phát vào năm Đinh Dậu 1837 ở Hà Nội xưa cách đây gần 200 năm?

Xe Ô tô GAZ 69

GAZ 69 trên trang nước ngoài
GAZ 69
Do Liên Xô sản xuất trong thập niên 50 - 60 thế kỷ trước. Ra đời để cạnh tranh với Jeep Mỹ khi đó.
Xe nầy ở Việt Nam trước đây chỉ có cấp chỉ huy Sư đoàn mới được ngồi.
    Thời chiến tranh nó trèo đèo lội suối giỏi vì gầm cao, máy mạnh lại thêm 02 cầu.
    Vì đã có tuổi sáu, bảy chục năm nên xe đẹp, còn tốt cũng hiếm. Mấy năm trước có chiếc phục chế rao bán ở Hà Nội tới 300 triệu!
    Giũa tháng 03. 1975 lần đầu tiên thấy 02 chiếc kiểu nầy dừng xe ở Ngã Ba Huế, Đà Nẵng, xe đầy bụi đường và lá ngụy trang. Tui và nhiều đứa bu lại tò mò xem xe. Một lát sau thì hai xe rời đi.
    Nghe mấy ông bộ đội nói với nhau - xe của ông tướng Lê Trọng Tấn.

Cảnh sát Sài Gòn đầu thế kỷ XX

Hai ông cảnh sát thời Pháp thuộc ở Sài Gòn.
Từ cổ đến chân đều bình thường. Duy chỉ có cái nón trên đầu là rất lạ.
Nón như nón quai thao thì làm sao mà đuổi bắt quân gian?

VUA MINH MẠNG XỬ TỘI QUAN THAM NHŨNG

HAI BÀN TAY CỦA QUAN THAM NHŨNG BỊ TREO Ở NHÀ KHO PHỦ NỘI VỤ HUẾ.
Năm 1839 kho Phủ Nội Vụ Huế xây xong. Vua tới dự huấn dụ các quan thuộc Phủ và cho đãi tiệc.
    Cũng nhân dịp nầy vua sai mang hai bàn tay còn trơ xương được treo mấy năm trước mang đi tiêu hủy.
     Số là h
ai bàn tay ấy là của hai quan thủ kho có tên Nguyễn Đức Huyên và Hoàng Hữu Nhẫn can tội tham ô tài sản quốc gia mấy năm trước.
     Sự việc đã từng bị phát hiện và mỗi ông bị chặt một bàn tay rồi treo ở kho để răn đe mọi người!
            Theo Đại Nam Thực lục.

  * Vua cho rằng "Sát nhất nhân, vạn nhân cụ" - giết một người để làm gương cho vạn người.
    Kho Nội Vụ giống như kho bạc Nhà nước bây giờ. Nơi tích trữ vàng bạc, châu báu, tiền của, tài sản của quốc gia!
   Vậy mà kẻ có chức quyền đã lăm le xâm phạm.
Hai bàn tay bị treo là của hai người cùng với 56 bản án tử hình khác về tội tham nhũng dưới triều vua Minh Mạng đủ làm cho nhiều người khác phải run tay khi định nhuốm vào tham nhũng.

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn cuối TK 19

Nhà thờ Đức Bà Sài Gòn cuối TK 19
     Lúc nầy chung quanh còn thưa thớt, chưa có đường sá, nhà ở.
     Hai tháp chuông Thánh đường còn bằng phẳng, không nhọn như bây giờ.
     Ảnh dưới chụp trước một thời gian ngắn khi Thánh đường chuẩn bị đại trùng tu.

Nhà thờ Đức Bà Saigon



26 tháng 8, 2024

ÔNG LÃO XIN ĂN ĐẦU THẾ KỶ XX

Người già xin ăn đầu thế kỷ 20.
    Thời nào cũng có người ăn xin. Ngày xưa người ta thường cho họ ít gạo. Tôi nhớ xưa mỗi lần có người ăn xin đứng trước nhà, mẹ tôi thường biểu tôi " Dũng, xúc cho ổng lon gạo".
    Mấy năm nay ở Đà Nẵng ít thấy họ, hay là họ tránh tới đây?
     Ảnh một ông lão vai đeo ruột tượng để chứa gạo, tay nón cời, tay gậy dài dùng để dựa chống vừa để đuổi chó.
     Vì thường thường "chó hay cắn áo rách"!

18 tháng 8, 2024

Phủ của cụ Tùng Thiện Vương 81 Phan Đình Phùng - Huế/トゥン ティエン ヴオン氏の宮殿はフエ市ファン ディン フン 81 番地にあります。

Phủ của cụ Tùng Thiện Vương.
    Trước mặt là bến sông An Cựu.
   Phủ từng là nơi các thi nhân mặc khách nổi tiếng trong nước lui tới và cũng là nơi sinh hoạt của hội thơ Mạc Vân thi xã do ông làm chủ súy.
Những vị khách tao nhã thường đến đây ngắm trăng, đàm đạo, đàn hát ngâm thơ và thưởng trà.
     Họ là các ông Hà Tông Quyền, Phan Thanh Giản, Nguyễn Đăng Giai là những quan lớn trong triều hay các bạn thơ như Cao Bá Quát, Nguyễn Văn Siêu, Cao Bá Đạt hay các hoàng thân như các ông Miên Trinh, Miên, Miên Định, Miên Định...

VUA MINH MẠNG THỬ SÚNG 02 CÒ /King Minh Mang tested his gun/明命國王測試了他的槍

Ảnh minh họa
VUA MINH MẠNG THỬ SÚNG 02 CÒ
Vua thử súng ở hồ Tịnh Tâm để bắn chim đa đa, vịt nước nhưng súng nổ lại giật quá mạnh. Nguyên nhân do Phó vệ úy Nguyễn Cửu Ngọ đóng nhầm quá liều 02 lần thuốc đạn!
Vua nói: "May mà trẫm từ trẻ đến nay quen dùng súng điểu thương nếu không thì sự việc không nhỏ"       (ý nói nguy đến long thể! ).
      Liền sai cách chức Ngọ, cho nhất đẳng thị vệ Vũ Văn Giải làm việc thay và giao việc mang súng, nạp đạn cho vua!
                 Theo Đại Nam Thực lục


    *Súng 02 cò thực chất là súng 02 nòng, được gập báng và nạp đạn từ phía sau, mỗi nòng được điều khiển bởi một cò súng.
      Vì là súng mới nên Cửu Ngọ chưa quen cách đóng thuốc, nạp đạn, lại đóng quá liều nên khi bắn, súng giật hậu khá mạnh làm vua giật mình! (không biết có té không?).
     Sau vụ đó Cửu Ngọ nghỉ - Vũ Văn Giải thay.
     Kiếm được chân hầu vua cũng khó mà bị nghỉ việc có khi lại là may cho Nguyễn Cửu Ngọ không chừng!

13 tháng 8, 2024

VUA MINH MẠNG KIỂM TRA VIỆC HỌC CỦA CÁC CON.

VUA MINH MẠNG KIỂM TRA VIỆC HỌC CỦA CÁC CON.
     Một hôm vua cho gọi 07 hoàng tử còn nhỏ vào chầu.
     Vua ra đề và sai làm thơ tại chỗ để xem học lực.
    Kết quả các hoàng tử Miên Tề, Miên Bật, Miên Vũ, Miên Thử có thơ hay được thưởng; các hoàng tử Miên Thần, Miên Chữ đều bỏ giấy trắng bị phạt 03 tháng lương; Miên Thực làm thơ chưa hợp nên cho miễn nghị.
       Vua truyền quở bọn sư bảo, Tán thiện (thầy dạy) bắt từ nay phải lo dạy dỗ, nếu lần sau không tấn tới thì cho nghị tội, không tha.
                          Theo Đại Nam Thực lục


      *Vua Minh Mạng có cả thảy 142 người con trong đó có nhiều người giỏi thơ văn, âm nhạc như Miên Thẩm (1), Miên Trinh (2), Miên Bửu, Mai Am (3), Huệ Phố, Lương Đức...
      Việc kiểm tra cũng là để giáo dục con cái biết lo học tập qua đó đánh giá việc dạy của các thầy giáo trong hoàng cung.
       Có điều con quá đông không làm sao nhớ hết mặt chớ đừng nói ...nhớ tên!
       *(1) (2) (3) là những người con của vua Minh Mạng đều được đặt tên đường ở Đà Nẵng.

CON RẮN NẰM CUỘN TRÒN TRONG SỌT CAM TIẾN VUA!



CON RẮN NẰM CUỘN TRÒN TRONG SỌT CAM TIẾN VUA!
Nhân lễ mừng thọ vua Minh Mạng, nhiều địa phương cung tiến của ngon, vật lạ về kinh.
      Tỉnh Hải Dương tiến mấy sọt cam đường. Không biết tại sao trong sọt cam có con rắn lục nằm cuộn tròn trong đó?
      Bộ Lễ và Cẩm Y cho rằng quan tỉnh can tội bất kính cùng dâng sớ đàn hặc.
      Bộ Hình nghị định rồi đề nghị quan tỉnh phải tội Đồ, thuộc lại (có liên quan) phải tội chém.
Vua bảo "Phẩm vật đệ lên sao lại bất cẩn như thế, tội ấy không nhẹ nhưng tình thì nên xử nhẹ, thuộc cấp cho phát làm quân (làm lính), Bố Chính Nguyễn Hữu Khuê, Án sát Hoàng Tế Mỹ đều bị giáng 04 cấp.
                          Theo Đại Nam Thực lục

  *Con rắn thiệt ác nhơn, khi không lại chui vào sọt cam rồi "quá giang" từ Hải Dương vào Huế làm cho bao người mất ăn mất ngủ vì suýt bị chém và suýt bị đi đày!
May mà vua Minh Mạng nghĩ lại do sơ suất nào đó trên đường vận chuyển nên đã giảm nhẹ tội cho những người liên quan trong đó có 02 viên quan đầu tỉnh.

THỜI VUA MINH MẠNG CÓ NGƯỜI GIÀU Ở HUYỆN ĐỊA LINH (Gio Linh), QUẢNG TRỊ XÓA NỢ CHO DÂN NGHÈO ĐƯỢC VUA KHEN THƯỞNG.

THỜI VUA MINH MẠNG CÓ NGƯỜI GIÀU Ở HUYỆN ĐỊA LINH (Gio Linh), QUẢNG TRỊ XÓA NỢ CHO DÂN NGHÈO ĐƯỢC VUA KHEN THƯỞNG.
       Người đó là Nguyễn Thị Khiết và con trai là Lê Mậu Điều. Họ thấy nổi thống khổ của người nghèo đi vay nợ bằng xin quan cho đốt các văn tự của con nợ trong vùng với số tiền khủng giá trị bằng 200 lạng bạc, 34.000 quan tiền, 370 hộc thóc cho bà con từng vay nợ của gia đình bà mà bị thiếu đói trong địa phương.
     Việc tâu lên, vua hết lời khen tặng và chuẩn cho Lê Mậu Điều miễn các thứ thuế và miễn binh đao 15 năm.
                  Theo Đại Nam Thực lục.


    * Quảng Trị vốn là tỉnh nghèo từ xưa. Tệ cho vay nặng lãi dẫn đến cầm cố đất ruộng đất khá phổ biến.
      Sự việc có lần vua Minh Mạng phải chỉ dụ cho quan sở tại phải xét xử những trường hợp cho vay cắt cổ đồng thời khen thưởng những người giàu mà hay làm việc nghĩa.
      Hai mẹ con bà góa phụ họ Nguyễn được vua khen là người làng Đốn An ( Gio An(?), huyện Địa Linh (nay là Gio Linh) tỉnh Quảng Trị.
     Nên nhớ lương của viên quan đầu tỉnh lúc đó chừng 30 quan/tháng; lương lính chừng 2 quan/tháng. Vì vậy só tiền xóa nợ trên là rất lớn!