“Ai về cầu ngói Thanh Toàn"...

                   “Ai về cầu ngói Thanh Toàn

           Cho em về với một đoàn cho vui”

Cầu ngói Thanh Toàn - ảnh Ngô Bá Dũng

       Hấp dẫn bởi lời mời gọi từ câu ca dao xưa, vợ chồng tôi đã tìm đến làng Thanh Thủy, cách thành phố Huế chừng 8 cây số đi về hướng đông nam, nơi có chiếc cầu ngói Thanh Toàn một di tích lịch sử được công nhận cấp quốc gia.

      Đây là ngôi làng cổ như nhiều làng cổ khác của Huế còn lưu giữ được nhiều nét văn hóa và phong tục và công trình kiến trúc xưa. Đường vào làng quanh co, hai bên đường là những cánh đồng khoáng đãng. Qua khỏi cổng làng là những nhà thờ tộc họ, đình làng, miếu mạo còn mang đậm nét kiến trúc xưa, Qua đó cho thấy đây từng là ngôi làng quê trù phú của những cư dân đầu tiên theo chúa Nguyễn đi mở nước, đã chọn nơi đây làm nơi sinh cơ lập nghiệp từ những năm giữa thế kỷ XVI .

     Trái tim và biểu tượng của làng là chiếc cầu lợp ngói, bằng gỗ, bắc qua một con nước trước khi hợp lưu với dòng sông khác để ra biển lớn. Chiêc cầu, câu ca dao xưa là niềm tự hào, là dấu tích  lịch sử còn lưu lại khá nguyên vẹn của kiến trúc xưa Việt Nam. Ban đầu, người góp tiền của, vật lực xây dựng chiếc cầu là bà Trần Thị Đạo, một người nhân đức và giàu có trong làng .

     Cầu dài chừng 18 mét, rộng 4 mét, có sáu hàng cột, trên lợp ngói, kết cấu liên hoàn bằng gỗ, khá vững chắc. Trãi qua mấy trăm năm, chiếc cầu đã qua bốn lần trùng tu nhưng vẫn giữ được kiến trúc ban đầu của nó.

    Cầu ngói Thanh Toàn có nét giống với Lai Viễn Kiều (chùa Cầu) ở Hội An ở chổ “Thượng gia, hạ kiều”, vừa là nhà thờ vừa là cầu, trên cầu gian chính giữa được chọn làm nơi thờ người có công xây dựng. Hai bên cầu có chổ nghĩ chân cho khách bộ hành. Đặc điểm nầy cũng giống với chùa Cầu ở Hội An, ban đầu vẫn có chỗ nghỉ chân cho khách bộ hành nhưng sau lần trùng tu mới đây, người ta đã tháo bỏ đi. Không hiểu vì lý do gì !

     Cùng với đình, chùa, miếu mạo, chiếc cầu cũng là biểu tượng đẹp của kiến trúc Việt xưa.  Thắm đượm nghĩa tình, mang tính nhân văn sâu sắc. Vừa bắc cầu cho ngược xuôi qua lại, vừa có chỗ nghỉ cho khách đường xa, vừa là nơi tôn kính, ghi công tiền nhân đã có công xây dựng.

     Cầu ngói Thanh Toàn, một biểu tượng kiến trúc độc đáo, là nét đẹp làng quê của đất Cố đô. Nơi được chọn tổ chức Lễ hội Chợ quê ngày hội  trong chương trình Festival Huế 2014.

                                                       Ngô Bá Dũng

   

 Cầu ngói Thanh Toàn trong ngày hội ảnh Ngô Bá Dũng